لوله برق یا کاندوئیت لوله ای است که به عنوان یک پوشش محافظ ، از کابل هایی که از درونش گذر داده شده‌اند محافظت کرده و نیز برای محافظت از افراد در برابر تماس ناخواسته با سیم های برق استفاده می‌شود.
این لوله ها از جنس فلز یا پلاستیک ساخته می‌شود و در دو نوع سخت و انعطاف پذیر یافت می‌شود.
لوله برق مزایای زیادی دارد، از جمله:
– محافظت از سیم‌ها و کابل‌ها در برابر آسیب‌های فیزیکی، شرایط محیطی، حشرات و حیوانات.
– افزایش امنیت و کاهش خطر آتش‌سوزی، شوک الکتریکی و اتصال کوتاه.
– بهبود زیبایی و نظم سیم‌کشی و کابل‌کشی.
– تسهیل در تعویض و تعمیر سیم‌ها و کابل‌ها در صورت نیاز.
انواع لوله برق
از انواع مختلف کاندوییت ها می‌توان به کاندوییت های فلزی (گالوانیزه گرم – گالوانیزه سرد – مشکی)، فلزی انعطاف پذیر، پلی وینیل کلراید (پی‌وی‌سی pvc)، گالوانیزه سخت (RGC) یا فولاد سخت (RSC) و آی ام سی با/بدون پوشش پی وی سی اشاره کرد که هر یک از این موارد از نظر قیمت، شیوه ی اتصال، محل کاربرد، شرایط استفاده، خمش و … ویژگی‌ها و دستورالعمل های مخصوص به خود را دارند.
به طور کلی لوله برق یا کاندوئیت را بر اساس جنس آن به دو دسته فلزی و غیر فلزی تقسیم می‌کنند.
لوله برق یا کاندوئیت فلزی
لوله کاندوئيت فلزی اغلب از جنس فولاد گالوانيزه، فولاد ضد زنگ و يا از آلومينيوم ساخته مي شود. عموما از فلزات ديگر در ساخت لوله برق يا كاندوئيت فلزي استفاده نمي شود.
کاندوئیت فلزي دارای مقاومت مکانيکي بالا، حفاظت در برابر حرارت، شعله و خوردگي است. لوله برق يا كاندوئيت فلزي را به طور عمده در پروژه های صنعتي و تجاري استفاده مي كنند.
لوله برق یا کاندوئیت فلزي را به دسته های زير تقسيم مي كنند:
لوله گالوانيزه گرم یا hot deep galvanized: این نوع لوله فولادي برق و متعلقات آن در لوله كشي های روكار كه در فضای بيروني انجام مي گيرد و يا در مواردي كه لوله های برق در معرض عوامل زنگ زدگي و خوردگي قرار مي گيرد، مانند محل های با رطوبت بالا و همچنین در مواردي كه مقاومت مكانيكي بالا مورد نياز است مورد استفاده است. عمر لوله فولادي گالوانيزه گرم نسبت به لوله های با پوشش گالوانيزه سرد بيشتر است .
کاندوییت گالوانیزه سرد: این نوع لوله فولادی برق و متعلقات آن در لوله کشی های داخل دیوار و سقف و نیز در محل هایی که خطر تماس با آب وجود ندارد مورد استفاده قرار می گیرد. عمر لوله فولادی گالوانیزه سرد کمتر از گالوانیزه گرم است زیرا آبکاری آنها در دمای پایین تر صورت می گیرد.
لوله فولادی ضد زنگ: این نوع لوله فولادی برق و متعلقات آن در محل هایی که خطر خوردگی و زنگ زدگی بالا است مورد استفاده قرار می گیرد. این لوله ها دارای مقاومت بالا در برابر حرارت، شعله، رطوبت، اسید و باز هستند. این لوله ها اغلب در صنایع داروسازی، شیمیایی، غذایی و نفت و گاز کاربرد دارند.
کاندوییت آلومینیوم: این نوع لوله فلزی برق و متعلقات آن در محل هایی که نیاز به سبکی، انعطاف پذیری و مقاومت در برابر خوردگی است مورد استفاده قرار می گیرد. این لوله ها دارای قابلیت فرم دادن آسان، حفاظت در برابر شکستگی، رسانایی الکتریکی خوب و قابل بازیافت بودن هستند. این لوله ها اغلب در صنایع الکترونیک، هوافضا، تاسیسات و تجهیزات نورپردازی کاربرد دارند.
لوله برق یا کاندوئیت غير فلزي
از لوله كاندوئيت غير فلزي در مناطقي استفاده مي‌شود كه استفاده از فلز مشكل ايجاد مي‌كند (مانند اتاق MRI يك بيمارستان) و يا در مكان هايي كه خطر تماس مستقيم با آب وجود دارد. زيرا در تماس با آب كاندوئيت های غير فلزي بديل نوع جنس آن در برابر آب مقاوم بوده و دچار پوسيدگي يا زنگ زدگي نمي شود.
این نوع لوله برق از مواد پلاستیک مانند پي وي سي (PVC)، پلی اتیلن (PE)، (PA) یا فایبرگلاس ساخته می‌شود. لوله برق غیرفلزی دارای مزایایی همچون وزن کم، قیمت پایین، انعطاف‌پذیری بالا، نصب آسان و مقاومت در برابر آب، اسید، باز و خوردگی است.
لوله برق غیرفلزی به دو دسته سخت و انعطاف پذیر تقسیم می‌شود. لوله برق غیرفلزی سخت شکل ثابت و قطعات مستطیل شکل دارد و با استفاده از چسب یا اتصالات خاص به هم متصل می‌شود. لوله برق غیرفلزی انعطاف پذیر شکل قابل تغییر و قطعات حلقوی دارد. لوله برق غیرفلزی مناسب برای استفاده در محل‌های با شدت جریان کم، دمای کم، رطوبت زیاد است.
برای انتخاب لوله برق مناسب باید به عوامل مختلفی توجه کرد، از جمله:
نوع و تعداد سیم‌ها و کابل‌های عبوری: هر لوله برق دارای ظرفیت محدودی برای عبور سیم‌ها و کابل‌ها است که باید رعایت شود. اگر تعداد سیم‌ها و کابل‌ها بیش از حد باشد، ممکن است باعث افزایش حرارت، افت ولتاژ، اتصال کوتاه و خطر آتش سوزی شود. برای تعیین سایز مناسب لوله برق باید به جدول استانداردهای موجود در آین نامه ملی ساختمان مراجعه کنید.
شرایط محل نصب: هر لوله برق دارای خصوصیات و محدودیت‌های خاص خود است که باید با شرایط محل نصب هم خوانی داشته باشد. برای مثال، لوله برق فلزی مناسب برای نصب در فضاهای خشک، خنک و صاف است، اما در فضاهای مرطوب، گرم و پیچیده ممکن است دچار زنگ زدگی، خوردگی، تغییر شکل و صدمات شود. در این صورت بهتر است از لوله برق غیرفلزی استفاده کنید.
روش نصب: هر لوله برق دارای روش نصب خاص خود است که می بایست استفاده از ابزار مناسب برای نصب نیز مورد توجه قرار گیرد.