گسکت یا واشر چیست؟
گسکت یا واشر یک درزگیر یا درزبند مکانیکی است که بین دو قطعه که تحت فشار هوا یا آب هستند قرار میگیرد تا از نشتی سیال از فضای بین سطوح جلوگیری به عمل آید و به اصطلاح آببندی گردد
GASKET در لغت به معنای درزبند یا واشر صنعتی آببندی میباشد
تقریبا هیچ صنعتی نیست که در آن از گسکت و واشر استفاده نشود و انواع گسکت در همه صنایع از جمله صنایع خودروسازی، صنایع غذایی و دارویی، پتروشیمی، نفت و گاز ، صنایع آبرسانی و تصفیه آب، صنایع فولادی و معدنی و … کاربرد های گسترده ای دارد
انواع گسکت
گسکتها بر اساس جنس و متریال به سه دسته تقسیمبندی میشوند:
-
گسکت فلزی شامل:
گسکت رینگی یا رینگ جوینت که به طور معمول برای نصب در فلنج های با فشار کاری بالا (معمولا کلاس های فشاری بالای 900) استفاده می شود. همچنین این گسکت ها قابلیت عملکرد و حفظ کارایی در دماهای بالا را نیز دارند.
نشیمنگاه این فلنج ها طوری طراحی شده که دقیقا مطابق ابعاد گسکت رینگی باشد. گسکت رینگ جوینت خودش شامل دو نوع از نظر شکل است:
گسکت رینگی اکتاگونال یا OCTAGONAL RING-JOINT GASKET
گسکت رینگی اووال یا OVAL RING-JOINT GASKET
این گسکت ها معمولا جزو گرانترین گسکت های بازار پایپینگز هستند و نیاز به بستن پیچ های فلنج با گشتاور بالا برای سفت شدن دارند
-
گسکت غیر فلزی شامل:
گسکت لاستیکی یا RUBBER GASKET
گسکت تفلونی یا PTFE
واشر یا گسکت فایبر دار غیر آزبستی یا Compressed Non-Asbestos Fibre Gasket (CNAF) که به آنها سافت گسکت یا SOFT GASKET هم گفته می شود و در بازار به گسکت کاغذی یا گسکت کلینگریت یا ورق کلینگر هم معروفند و به طور معمول با ورق برند KLINGERIT کلینگریت ساخته می شوند البته صدها تولید کننده با برندهای دیگر هم در جهان وجود دارند و گلینگرسیل KLINGERSIL تنها یکی از برندهای موجود است که در ایران بسیار شناخته شده است
-
گسکت کامپوزیتی یا نیمه فلزی شامل:
این گسکت ها از کنار هم قرار گرفتن اجزای فلزی و غیر فلزی ساخته می شوند
گسکت یا واشر اسپیرال وند spiral wound gasket
این گسکت یکی از پرکاربرد ترین انواع واشرهای صنعتی است که مطابق استاندارد ASME B16.20 شامل 4 اجزا است:
یک رینگ داخلی یا INNER RING ، یک رینگ خارجی یا OUTER RING و یک نوار استریپ یا ویندینگ WINDING و یک فیلر FILLER یا پرکننده بین نوار ویندینگ معمولا گرافیتی است که به آن WINDING می گویند. انواعی از گسکت اسپیرال بدون رینگ داخلی هم وجود دارند. جنس این گسکت می تواند از متریال مختلفی مثل فولاد، استنلس استیل، اینکونل، مونل و… باشد.
گسکت CAMPROFILE یا KAMMPROFILE
این گسکت ها یک فلز تقویت کننده در لایه داخلی خود دارند در بازار به اسم های مختلفی از جمله گسکت سیم دار یا گسکت تقویت شده شناخته می شوند. بخش غیر فلزی این گسکت ها معمولا از گرافیت یا ptfe استفاده می شود. این گسکت ها محدوده وسیعی از دما و فشار را پوشش می دهند که شامل فشار از کلاس 150 تا کلاس 2500 می باشد
گسکت متال جکت یا METAL JACKETED GASKET
در این گسکت ها فیلر داخل یک غلاف فلزی قرار داده می شود. این گسکت ها نصب ساده ای دارند و در مبدل های حرارتی ، پوسته ها، کانال ها و فلنج ها استفاده می شوند.
معیار های انتخاب نوع گسکت:
هنگام انتخاب نوع گسکت باید به پارامتر های مختلفی توجه کنیم که شامل موارد زیر هستند:
دما
فشار
مقاومت به خوردگی
نوع سیال
مقاومت نسبت به تغییرات شرایط دمایی و محیطی
سهولت دسترسی و تامین