pvc و upvc دو نوع پلیمر پلاستیکی هستند که در صنعت ساختمان، به خصوص در ساخت درب و پنجره، کاربرد دارند. این دو ماده از پلی وینیل کلرید (Polyvinyl Chloride) تشکیل شده اند، اما ترکیبات آنها باعث تفاوت در خواص و کارایی آنها شده است.
پی وی سی یک پلیمر پلاستیکی است که از پلیمریزاسیون منومر وینیل کلراید تشکیل شده است. این ماده شامل 43% وینیل و 57% کلر است.
pvc به دو دسته، یعنی pvc نرم و pvc سخت، تقسیم می‌شود. pvc نرم در واقع یک پلاستیک با وزن سبک و قیمت ارزان اما قوی است. pvc را می‌توان با اضافه کردن افزودنی‌های پلاستیک که اصلی‌ترین آنها فتالات است، نرم‌تر و قابل انعطاف‌تر کرد.
پی وی سی نرم در صنایع مختلف مانند تولید لوله‌های نرم، ورق‌های نرم، کفش، روکش مبل، پرده، قوطی و بطری پلاستیکی، روکش کابل و شبکه مخابرات استفاده می‌شود.
pvc سخت، که با نام upvc شناخته می‌شود، از پلی وینیل کلرید تولید شده و حاوی فتالات یا BPA نیست و محصولی کم ضررتر برای محیط زیست است ضمن اینکه دارای استحکام بالاتری نسبت به پی وی سی است
پی وی سی در صورتی که در معرض دمای بالا قرار گیرد، بخارهای سمی از خود ساطع می‌کند و می‌تواند به حیوانات و جانداران محیط زیست آسیب برساند. به همین دلیل، پی وی سی در ساخت پنجره و درب‌ها به طور گسترده استفاده نمی‌شود.
بعضی از کاربردهای pvc عبارتند از:
– تولید لوله های نرم برای حمل آب، گاز، بخار، فاضلاب و مواد شیمیایی
– تولید ورق های نرم برای پوشش سقف، دیوار، کف و ساخت تابلوهای تبلیغاتی
– ساخت کفش های پلاستیکی، چادر، کیف و کوله پشتی
– تولید روکش مبل، پرده، قوطی و بطری پلاستیکی
– ساخت روکش کابل و شبکه مخابرات
– تولید اسباب بازی، محصولات پزشکی و دندانپزشکی
پی وی سی یک ماده پلاستیکی ارزان قیمت، قابل شکل دادن و بازیافت است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. اما این ماده همچنین برخی از معایبی نیز دارد.
برخی از معایب pvc عبارتند از:
– حساس بودن به حرارت و نور خورشید و احتمال تغییر رنگ، شکستگی و آتش گرفتن
– حاوی مواد شیمیایی خطرناک مانند فتالات و BPA که ممکن است به سلامت انسان و محیط زیست آسیب برسانند
– نامناسب بودن برای استفاده در صنایع غذایی به دلیل عدم مقاومت در برابر باکتری ها و قارچ ها
یو پی وی سی یک ماده پلاستیکی با خواص فیزیکی و شیمیایی مناسب است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. این ماده نسبت به pvc مقاومت بالاتری در برابر حرارت، نور و خوردگی دارد و قابل بازیافت است.
بعضی از کاربردهای upvc عبارتند از:
– ساخت درب و پنجره upvc که عایق حرارتی، صوتی، ضد آب و ضد زنگ هستند و دوام بالایی دارند
– تولید لوله های upvc برای انتقال آب شرب، آبیاری، فاضلاب، مواد شیمیایی و سیم های انتقال داده
– ساخت محصولات صنعتی مانند قطعات ماشین آلات، تجهیزات پزشکی، قالب های ریخته گری و پانل های دوجداره